VGA Kabel

VGA nədir?

VGA — tam açılışı ilə Video Graphics Array — kompüter texnologiyasında ən çox yayılmış analoq görüntü standartlarından biridir. 1987-ci ildə IBM tərəfindən təqdim olunan bu texnologiya uzun illər monitor və proyektorların əsas qoşulma interfeysi olub. VGA yalnız video siqnalı ötürür, yəni səs kabel vasitəsilə ayrıca qoşulmalı olur. Müasir dövrdə HDMI və DisplayPort kimi rəqəmsal texnologiyalar bazara hakim olsa da, vga kabel hələ də bir çox ofis, məktəb və universitet avadanlıqlarında istifadə edilir. Çünki köhnə monitor və proyektorların əksəriyyəti yalnız vga portuna malikdir.

Ən çox qarşılaşılan vəziyyət odur ki, köhnə proyektorla təqdimat etmək lazım gəlir, amma noutbuk yalnız HDMI çıxışına malikdir. Bu halda vga texnologiyası üçün xüsusi adapterlərdən istifadə etmək lazımdır. Yəni, VGA tamamilə köhnəlmiş sayılmır, hələ də keçid dövründə zəruri texnologiyalardan biridir.

VGA kabel nə üçün istifadə olunur?

VGA kabel analoq görüntü siqnalını cihazdan monitora və ya proyektora ötürmək üçün nəzərdə tutulub. Onun ucunda adətən 15 pinli konnektor olur. Bu dizayn uzun illər boyu kompüter monitorları üçün standart halına gəlib. VGA kabel əsasən aşağıdakı sahələrdə istifadə edilir:

• Köhnə noutbuk və kompüterlərin monitorlara qoşulması.
• Təhsil müəssisələrində və konfrans zallarında istifadə olunan köhnə proyektorların işə salınması.
• Əlavə monitorların qoşulması üçün keçid həlli.
• Büdcə dostu ofis sistemlərində hələ də əsas bağlantı üsulu.

VGA kabelin çatışmazlığı ondadır ki, o yalnız görüntünü ötürür, səsi isə yox. Buna görə çox vaxt əlavə audio kabel tələb olunur. Digər tərəfdən, analoq siqnal olduğu üçün görüntü keyfiyyətində itki ola bilər, xüsusən də uzun kabel məsafələrində. Buna baxmayaraq, sadə təqdimatlar və gündəlik işlər üçün vga kabel hələ də işləkdir.

VGA to HDMI adapteri nə üçün lazımdır?

Müasir cihazların əksəriyyəti yalnız HDMI çıxışına malikdir. Yeni noutbuk və masaüstü kompüterlərdə artıq Video Graphics Array portu olmur. Amma bir çox köhnə monitor və proyektorlar hələ də yalnız vga girişini dəstəkləyir. Bu halda vga to hdmi adapteri lazım olur.

Bu adapterlərin işi sadəcə fiziki keçid yaratmaq deyil, həm də siqnal çevrilməsidir. Çünki HDMI rəqəmsal, Video Graphics Array isə analoq siqnal ötürür. Yəni vga to hdmi adapteri rəqəmsal siqnalı analoqa çevirərək görüntünün ekrana verilməsini təmin edir. Bəzi keyfiyyətli modellər əlavə olaraq audio dəstəyi də təqdim edir, çünki HDMI həm video, həm də səs ötürür, amma VGA yalnız videonu qəbul edir.

Ən çox istifadə halları:

• Köhnə proyektorda təqdimat keçirmək.
• Ofis və məktəblərdə HDMI çıxışlı noutbuku Video Graphics Array girişli sistemə qoşmaq.
• İkinci monitor kimi köhnə ekranlardan yararlanmaq.

Burada əsas məqam odur ki, vga to hdmi adapteri görüntü keyfiyyətində müəyyən məhdudiyyətlər yarada bilər. Adətən 1080p-ə qədər dəstək olur, lakin 4K və yüksək qətnamə dəstəyi çox nadir hallarda mümkündür. Buna görə bu tip adapterlər əsasən keçid və uyğunluq məqsədilə istifadə olunur, uzunmüddətli həll deyil.

VGA və HDMI arasındakı əsas fərqlər

VGA və HDMI hər ikisi görüntü ötürmək üçün istifadə olunan texnologiyalardır, amma onların iş prinsipi və təqdim etdiyi imkanlar tamamilə fərqlidir. Video Graphics Array analoq siqnal ötürür, HDMI isə rəqəmsal. Bu səbəbdən HDMI vasitəsilə ötürülən görüntü daha dəqiq və təmiz olur, çünki rəqəmsal siqnal analoqda olduğu kimi təhrifə məruz qalmır. VGA kabel texnologiyası 1987-ci ildən bəri mövcuddur və uzun müddət monitor, televizor və proyektorların əsas bağlantı növü olub. HDMI isə 2003-cü ildə istifadəyə verilib və qısa müddətdə bütün müasir cihazlarda standart halına gəlib.

Digər mühüm fərq ondadır ki, Video Graphics Array yalnız görüntü siqnalı ötürür, yəni əlavə olaraq səs üçün ayrıca kabel tələb olunur. HDMI isə həm video, həm də audio siqnalını eyni anda ötürə bilir. Bu da istifadəçilərə daha sadə və rahat qoşulma imkanı verir. Məsələn, oyun konsolunu televizora bağlayarkən HDMI kabel tək başına kifayətdir, amma Video Graphics Array ilə qoşulduqda əlavə audio kabel istifadə etmək məcburiyyətində qalınır.

Qətnamə dəstəyi baxımından da ciddi fərqlər var. Video Graphics Array texnologiyası ilk illərdə 640x480 piksel çözünürlük üçün nəzərdə tutulmuşdu. Zamanla daha yüksək qətnamələr üçün təkmilləşdirilsə də, analoq məhdudiyyətlərinə görə 1080p-dən yuxarı stabil nəticə almaq çətin olur. HDMI isə ilk versiyasından etibarən 1080p dəstəkləyirdi, HDMI 2.0 ilə 4K, HDMI 2.1 ilə isə 8K və 120Hz kimi göstəricilərə qədər inkişaf etdi. Bu da onu müasir televizorlar və monitorlar üçün ideal edir.

Siqnal məsafəsi də önəmli amildir. VGA kabel 5-10 metrdən sonra görüntü keyfiyyətində ciddi itkilər yarada bilər, çünki analoq siqnal uzun məsafədə zəifləyir. HDMI kabel isə 15 metrə qədər məsafədə sabit rəqəmsal siqnal ötürə bilir. Daha uzun məsafələrdə isə gücləndirici cihazlardan istifadə olunur. Bu səbəbdən böyük konfrans zalları və tədbir mərkəzlərində HDMI daha çox üstünlük qazanır.

Müasir dövrdə Video Graphics Array əsasən köhnə monitor və proyektorların işləməsi üçün istifadə olunur. Bir çox ofis və təhsil müəssisəsində hələ də bu texnologiya qalır, çünki avadanlıqları tam yeniləmək böyük xərc tələb edir. HDMI isə artıq həm ev, həm də peşəkar sahədə əsas standartdır. Oyunçular, dizaynerlər və kino həvəskarları üçün HDMI kabel həm yüksək keyfiyyət, həm də rahatlıq təmin edir.

Ümumiyyətlə, Video Graphics Array daha çox keçmişin texnologiyasıdır, HDMI isə bu günün və gələcəyin standartı. Əgər istifadəçi köhnə cihazları yeni noutbuk və ya kompüterə qoşmaq istəyirsə, vga to hdmi adapteri köməyə gəlir. Amma uzunmüddətli perspektivdə HDMI texnologiyasına keçmək daha məqsədəuyğun sayılır.